Martin (Slowakije)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Martin inne snieë.

Martin is 'n stad in Slowakije. De Pruse naam is (Turz-) St. Martin en de Hóngaarse naam is Turócszentmárton. De stad haet zoeaget 60.000 inwoeaners. 't Lègk aan de voot van de Kleine Tatra en in de kraj (provincie) Žilina. 't Is de höidstad van 't okres (distrik) Martin, aafgekórt es MT. De stad haet 'n kleine 60.000 inwoeaners en is genömp nao Sint-Merte; toet 1950 hoot de stad Turčiansky Svätý Martin. Martin hèrberg versjiedene nationaal musea.

Gesjiedenis

Martin waerdje veur 't ieës genömp in 1284, es Villa Sancti Martini; 't waar den nag eigedóm van de Hóngaarse keuning. Ouch door natuurgeweldj en pes-epidemieë gröidje de stad meh maotig. In de neugetieëndjen ieëw waerdje de stad naevedet 't centrum van 't Slowaaks nationalisme. Ouch baseerdje me de Slowaakse spraok op 't dialek van dees stad. Door de centraal positie die Martin in daen tied kreeg gröidje de stad zieër rap.

In d'n Twieëdje Waereldkrieg is hie haevig gevóchte tösje de Pruse en 't Roeaj Leger, wodoor de stad groeatedeils verwoos raakdje en relatief wènnig monumente bezitj. 't Waerdje nao 1945 den ouch in socialistische stiel hèrboewdj. Ouch gröidje Martin oet toet 'n ech industriestad. De groeatste werkgaever waerdje 'n tankfabriek, die tanks leverdje veur 't gans Warschaupak en werk bood aan 15.000 luuj. Nao de Fluweel Revoluusje van 1989 besloot Václav Havel de productie van wapes in gans Tsjecho-Slowakije te stake, wodoor Martin mit 'ne groeate werkloeasheid te kampe kreeg. Deze waerdjen einigzins gelenig door de vestiging van 'n Kia-autofabriek en zal door de veurgenaome vestiging van 'n anger wagefabriek nag mieër opgelós waere. Dees auto-industrie maak gebroek van de dankzij de aaj tankindustrie aanwezige expertise. Ouch is me begós in de binnestad de socialistische boewwerke door aanzeenlikere boew te vervange.