Suriname: Versjèl tösje versies
K r2.7.1) (Robot: d'rbie: fo:Surinam |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 226: | Tekslien 226: | ||
[[zh-min-nan:Suriname]] |
[[zh-min-nan:Suriname]] |
||
[[zh-yue:蘇里南]] |
[[zh-yue:蘇里南]] |
||
[[zea:Surinaome]] |
Versie op 22 aug 2012 08:20
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Suriname | |||
| |||
Basisgegaevens | |||
Officieel taal | Nederlands | ||
Huidsjtad | Paramaribo | ||
Sjtaotsvörm | Rippebliek (democratisch | ||
Sjtaotshoof | Desi Bouterse (sinds 2010) | ||
[[{{{titelhoofregering}}}]] | {{{naomhoofregering}}} | ||
[[{{{titelhoofregering1}}}]] | {{{naomhoofregering1}}} | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | {{{religie}}} | ||
Opperflaakde – % water |
163.820 km² 1,1% | ||
Inwoeners – Deechde: |
475.996 (2005) 2,9/km² | ||
Biekómmende gegaeves | |||
Munteinheid | Surinaamsen dollar (SR$ )
| ||
Tiedzaone | UTC -3 | ||
Nationale fiesdaag | 25 november | ||
Vouksleed | God zij met ons Suriname | ||
Web | Code | Tel. | .sr | SUR | +597 |
Suriname is e land aon de noordkös vaan Zuid-Amerika, grenzend aon Guyana in 't weste, Braziel in 't zuie en Frans Guyana in 't ooste. De bevolking is gering in aontal. Hoofstad en groetste stad is Paramaribo, ander stei vaan beteikenis zien Nui-Nickerie, Nui-Amsterdam en Brokopondo. 't Land waor tot 1975 'n kolonie vaan Nederland, boemèt 't land nog ummer sterke diplomatieke ben heet.
Bestuurleke indeiling
Suriname is ingedeild in tien distrikte, die al in de kolonialen tied zien vasgelag.
Distrik | Hoofstad | Oppervlaakde (km²) | Opp. (%) | Inwoeneraontal (2004)[1] | Inw. (%) | Bev.diechheid (inw/km²) | Kaart | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Brokopondo | Brokopondo | 7364 | 4,5 | 13.299 | 2,7 | 1,8 | |
2 | Commewijne | Nui-Amsterdam | 2353 | 1,4 | 24.657 | 5,1 | 10,5 | |
3 | Coronie | Totness | 3902 | 2,4 | 2.809 | 0,6 | 0,7 | |
4 | Marowijne | Albina | 4627 | 2,8 | 16.641 | 3,4 | 3,6 | |
5 | Nickerie | Nui-Nickerie | 5353 | 3,3 | 36.611 | 7,5 | 6,8 | |
6 | Para | O(o)nverwach | 5393 | 3,3 | 18.958 | 3,9 | 3,5 | |
7 | Paramaribo | Paramaribo | 183 | 1,1 | 243.640 | 50,0 | 1331,4 | |
8 | Saramacca | Groninge | 3636 | 2,2 | 16.135 | 3,3 | 4,4 | |
9 | Sipaliwini | gein | 130.567 | 79,7 | 28.202 | 5,8 | 0,2 | |
10 | Wanica | Lelydörp | 442 | 2,7 | 86.072 | 17,7 | 194,7 | |
Suriname | Paramaribo | 163.820 | 100,0 | 487.024 | 100,0 | 3,0 |
Taole
Umtot in Suriname hiel väöl aofzunderleke etnische gróppe bestoon heet me de koloniaal taol, 't Nederlands, es eineg officieel taol aongehawwe. Nederlands zouw ouch de twiede volkstaol (nao aontal sprekers gemete dus) zien. De groetste taol is de creooltaol Sranantongo, die door ederein in 't noorde verstande weurt. De taol vaan de hindoes is Sarnami Hindi, die vaan de Javane Javaans. De Indiane spreke taole wie 't Arowaks en 't Kalina.
Historie
Suriname woort in de zeventiende iew door Ingeland es kolonie bezat, en in d'n Twieden Ingelsen Oorlog door de Nederlanders vereuverd. In de Vrei vaan Breda woort vasgelag tot Nederland 't gebeed moch behawwe, in ruil veur 't stedsje Nui Amsterdam, 't later New York, wat toch al umringk waor door Ingels gebeed.
In de Napoleontischen tied bezatte de Ingelse de kolonie veur te veurkoume tot de Franse 't zouwe goon exploitere. Bij 't Congres vaan Wene in 1815 mós Nederland wel 't westelek deil vaan de kolonie aofstoon aon Groet-Brittannië; dit woort Brits Guyana.
In de volgenden tied vestegde ziech väöl Nederlandse boere in Suriname en veurde 't land ouch, naotot de slaovehandel gestop waor en de slavernij per verdraag aofgesjaf, gojekoupe arbeiders in: vaan 't euverbevolk Java, en oet Brits Indië. Zoe woort 't land vaan 'n oongewoen etnische diversiteit. In 1954 woort 't Statuut vaan 't Keuninkriek opgestèld, boe-in Suriname gein kolonie mie, meh 'nen otonome staot binne 't keuninkriek woort. Op 25 november 1975 woort 't land oonaofhenkelek. Vaan 1980 tot 1988 waor 't land 'n militair dictatuur oonder Desi Bouterse. Sinds deen tied is 't land democratisch, meh nog ummertouw beröch um zienen ermooj en hoeg criminaliteit. In de jaore negeteg verbeterde de relatie mèt Nederland get.