Nui-Zieland: Versjèl tösje versies
K r2.7.1) (Robot: debie: roa-rup:Naua Zeelanda |
K r2.7.1) (Robot: verangerd: kk:Жаңа Зеландия |
||
Tekslien 138: | Tekslien 138: | ||
[[ka:ახალი ზელანდია]] |
[[ka:ახალი ზელანდია]] |
||
[[kbd:Зелэнд ЩӀэ]] |
[[kbd:Зелэнд ЩӀэ]] |
||
[[kk:Жаңа |
[[kk:Жаңа Зеландия]] |
||
[[kl:New Zealand]] |
[[kl:New Zealand]] |
||
[[km:ញូស៊ីឡែន]] |
[[km:ញូស៊ីឡែន]] |
Versie op 31 dec 2011 01:58
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Nui-Zieland | |||
| |||
Basisgegaevens | |||
Officieel taal | Ingels, Maori | ||
Huidsjtad | Wellington | ||
Sjtaotsvörm | Dominion | ||
Sjtaotshoof | Elizabeth II (sinds 1953) | ||
gouverneur | Anand Satyanand | ||
premier | John Key | ||
[[{{{titelhoofregering2}}}]] | {{{naomhoofregering2}}} | ||
[[{{{titelhoofregering3}}}]] | {{{naomhoofregering3}}} | ||
Religie | {{{religie}}} | ||
Opperflaakde – % water |
268.680 km² 2,1% | ||
Inwoeners – Deechde: |
4.268.000 (2008) 15/km² | ||
Biekómmende gegaeves | |||
Munteinheid | Dollar (NZD )
| ||
Tiedzaone | UTC +12 | ||
Nationale fiesdaag | 6 fibberwarie | ||
Vouksleed | God defend New Zealand | ||
Web | Code | Tel. | .nz | NZE | +64 |
Nui-Zieland (Ingels: New Zealand, Maori: Aotearoa) is e land in Oceanië, gelege ten ooste vaan Australië, op twie groete eilen, 't Noordereiland en 't Zuidereiland, mèt aon de ooskant de Stèllen Oceaan en aon de weskant de Tasmanzie. Wijer besteit 't land oet nog e groet aontal väöl kleiner eilensjes, woe-oonder de Cook-eilen. 't Land is dun bevolk en bergechteg; me sprik vaan de Nuizielandse Alpe. In 't noorde vint me väöl geologische activiteit, in 't zuie ligke de hoegste bergtoppe. Hoofstad is Wellington, op 't Noordereiland, ander stei zien Auckland (ouch Noordereiland), Christchurch en Dunedin (bei Zuidereiland). De natuur is riek aon speciaol soorte veugel meh erm aon zoogdiere. Väöl diersoorte zien oetgestorve umtot de populaties naïef waore.
De naom Nui-Zieland verwies nao de Nederlandse provincie Zieland.
Bestuurleke indeiling
Nui-Zieland is opgedeild in 17 regio's, woevaan 'rs vijf mèt speciaol take belas zien. Dèks is dat um otonomie-reies.
- Northland
- Auckland
- Waikato
- Bay of Plenty
- Gisborne (unitary authority)
- Hawke's Bay
- Taranaki
- Manawatu-Wanganui
- Wellington
|
Demografie
Dreikwaart vaan de bevolking is vaan Europese orizjien, neve lui vaan Britse aofkoms zien dat o.m. Iere, Pole en Nederlanders. 15 percent vaan de bevolking is Maori. Oongeveer 6,5 percent vaan de bevolking is Aziaot en nog zoe percentaasj is neet-inheims Polynesisch. Tot me mèt dees getalle bove de 100% oetkump is te verklaore doortot me in Nui-Zieland 'n dobbel etniciteit aonnumme kin. Dit doen beveurbeeld väöl haafblood Maori's.
Historie
De Polynesiërs, die al laank teveure de eilen vaan de Stèlle Zuidzie gekoloniseerd hadde, trokke tösse 500 en 1300 nao Nui-Zieland. Hiel woersjienelek waor op dat momint al e zwart minseras aonwezeg, wie ouch in Australië (de lèste vertegewoordegers heivaan leefde tot in de negentiende iew op Tasmanië), die door de Maori's geassimileerd zien. 't Gemaoteg, dat wèlt zègke kawwer, klimaat vaan dit land dwóng de Maori's väöl vaan de landbouwgewasse die ze hadde mètgenómme te laote valle, umtot hei allein de yam en 'ne zeuten eerappel kinne greuje.
In december 1642 weurt Nui-Zieland, nao Australië, wat Nui-Holland geduip is, oontdèk door de expeditie vaan Abel Tasman. Vaanwege de vijandegheid vaan de plaotseleke bevolking trèk heer wijer. De Europees Kolonisatie kump pas op geng mèt James Cook, dee drin slaag handel te drieve mèt de Maori's. Vaanaof ca. 1790 weurt 't land lankzaamaon gekoloniseerd, veural door de Britte. Op 6 fibberwarie 1840 weure bij 't Verdraag vaan Waitangi de betrèkkinge tösse Londe en Nui-Zieland geregeld; hei-in kriege de Maori's en de koloniste väöl zelfstendegheid. Es later in de negentiende iew 't verdraag väölvuldeg gesjonde weurt, breke tösse 1845 en 1890 tal vaan kleiner en groeter oorloge oet, de New Zealand Wars.
In 1907 woort Nui-Zieland vaan kolonie tot dominion. In 1931 en 1947 volge nui wette die de oonaofhenkelekheid vaan Nui-Zieland nog wijer vergroete. In 1967 wisselt 't land 't Brits pond um veur de Nuizielandsen dollar.
Lenj in Oceanië |
---|
Australië · Federaal Sjtaote van Micronesië · Fiji · Kiribati · Marshalleilenj · Nauru · Nuuj-Zielandj · Palau · Salomonseilenj · Samoa · Tonga · Tuvalu · Vanuatu |
Aafhenkelike gebejer: Amerikaans Samoa · Cookeilenj · Frans Polynesië · Guam · Hawaï · Kaersjmeseilandj · Kokoseilenj · Midwayeilenj · Naordelike Mariane · Niue · Norfolkeilandj · Nuuj-Caledonië · Pitcairn · Paosjeilandj · Tokelau · Wake · Wallis en Futuna |