29 november

Gebäörtenisse

• 1503 - Paus Julius II creëert veer nuuj kardinale.
• 1669 - Paus Clemens IX creëert zeve nuuj kardinale, ónger wae de Italiaanse curieprelaat Emilio Altieri.
• 1719 - Paus Clemens XI creëert tieën nuuj kardinale, ónger wae de Zuid-Nederlandse aartsbisjop van Mechele Thomas-Philippus d'Alsace et de Boussu.
• 1798 - Ferdinand IV van Napels verklaort Frankriek de aorlog en trèk Roame bènne.
• 1814 - ' Daagblaad The Times in Londe nump ein van de eësjte sjtoammachines in gebruuk óm de drökpaesj aan te drieve.
• 1864 - In Colorado brénge vriejwilligers ónger leiding van kolonel John Chivington minstes 400 Cheyenne en Arapahoe Indiane óm biej Sand Creek, wo ze mèt toesjtömming ein kamp hèjje opgesjlage.
• 1877 - Thomas Edison demonstreert veur 't eësj ziene fonograaf.
• 1890 - In Japan wirt ein nuuj gróndjwèt aangenómme en kump de Diet veur 't eësj biejein.
• 1895 - Paus Leo XIII creëert ach nuuj kardinale.
• 1916 - Hussein wirt oetgerope tot keuning van de Arabiere
• 1922 - In de graaftómbe van farao Toetanchamon wirt eine enorme sjat gevónje.
• 1929 - De Amerikaanse admiraal Richard Byrd vlug es eësjte euver de Zuidpool.
• 1937 - Prins Bernhard bótsj in Diemen mèt 160 kilomaeter per oer op eine vrachwage. Hae raak zjwaorgewóndj.
• 1940 - De Duutsje Luftwaffe bómbardeert Liverpool.
• 1944 - Albanië wirt bevriejd van bezètting door Duutsjlandj.
• 1945 - De volksrepubliek Joegoslavië wirt uitgerope.
• 1947 - De Algemeine Vergadering van de Verenigde Naties besjloet Palestina te verdeile tösje Arabiere en Judde.
• 1950 - Noord-Koreaanse en Chinese troepe dwènge de troepe van de Verenigde Naties zich truk te trèkke oet Noord-Korea.
• 1952 - Beneuming van Domenico Tardini en Giovanni-Battista Montini tot pro-sjtaatssecretaris veur boetegewone en gewone kirkelike aangelaegeheje.
• 1954 - De immigratiefaciliteite op Ellis Island in de have van New York waere gesjlaote. Vanaaf 1892 ware meë es 20 miljoen immigrante via Ellis Island de Verenigde Sjtate bènnegekómme.
• 1961 - De Mercury-Atlas 5 wirt gelanceerd mèt aan baord de chimpansee Enos. De capsuul cirkelt tweëmaol róndj de Aarde en landj in de zeë, in de buurt van Puerto Rico.
• 1962 - In Londe wirt ein euvereinkóms geteikend tösje Frankriek en 't Vereinigd Keuninkriek veur de gezamelike boew van ein supersonisch verkeërsvleegtuug, de Concorde.
• 1963 - President Lyndon B. Johnson van de Verenigde Sjtate sjtèlt de Commissie-Warren in die de moord op president John F. Kennedy mót óngerzeuke.
• 1967 - Robert McNamara kondig aan dat hae zal vertrèkke es minister van Defensie, en president van de Waereldbank zal waere. Dit is 't gevolg van zien advies aan president Lyndon B. Johnson eërder dae maondj, óm 't aantal troepe in Vietnam te bevreze, 't bómbardere te sjtoppe, en 't vechte aan Zuid-Vietnam euver te laote.
• 1975 - In 'ne breef aan Paul Allen gebruuk Bill Gates veur 't eësj de naam Micro-soft (veur microcomputer software).
• 1975 - Robert Muldoon wirt verkaoze tot premier van Nuuj-Zeëlandj.
• 1977 - Biej eine pelisierazzia in de vriejsjtad Christiania in Kopenhage waere 35 luuj gearresteerd.
• 1982 - De Algemeine Vergadering van de Verenigde Naties nump Resolutie 37/37 aan, wo-in de Sovjet-Unie wirt opgerope hun troepe oet Afghanistan truk te trèkke.
• 1986 - 't Surinaamse leger rich ein bloodbad aan in 't bosjnegerdörp Moiwana.
• 1987 - Eine Boeing 707 van Korean Air explodeert baove de grens van Thailandj en Birma, wobiej 155 luuj ómkómme.
• 1990 - De Veiligheidsraad nump Resolutie 678 aan, die militaire acties in Irak goodkört es de Iraakse troepe Koeweit op 15 jannewarie 1991 neet höbbe verlaote, en op daezelfde datum alle boetelèndjse gijzelaers neet zint vriejgelaote.

Gebore

• 1338 - Lionel van Antwerpen, zoon van Edward III van Èngelandj (gesjtorve 1368)
• 1762 - Pierre André Latreille, Franse zoöloog (gesjtorve 1833)
• 1797 - Gaetano Donizetti, Italiaanse componist (gesjtorve 1848)
• 1803 - Christian Doppler, Oasteriekse natuurkundige (gesjtorve 1853)
• 1825 - Jean-Martin Charcot, Franse neuroloog (gesjtorve 1893)
• 1849 - Ambrose Fleming, Britse natuurkundige, oetvènjer van de diode (gesjtorve 1945)
• 1850 - Agostino Richelmy, Italiaanse kardinaal-aartsbisjop van Turien (gesjtorve 1923)
• 1856 - Theobald von Bethmann Hollweg, Duutsje riekskanselier (gesjtorve 1921)
• 1856 - Georgi Plechanov, Russische revolutionair (gesjtorve 1918)
• 1860 - Pietro La Fontaine, Italiaanse kardinaal-patriarch van Venetië (gesjtorve 1935)
• 1895 - William Tubman, president van Liberia (1944-1971) (gesjtorve 1971)
• 1898 - C.S. Lewis, Ierse sjriever (gesjtorve 1963)
• 1905 - Piet Ketting, Nederlands componis, pianis, dirigent en meziekcriticus (gesjtorve 1984)
• 1905 - Marcel Lefebvre, Franse aartsbissjop (gesjtorve 1991)
• 1910 - Hans Singer, Duutsj-Britse óntwikkelingseconoom (gesjtorve 2006)
• 1912 - Eduard Hellendoorn, Nederlandse verzètssjtrieder (gesjtorve 1941)
• 1925 - Ernst Happel, Oasteriekse voetballer en voetbaltrainer (gesjtorve 1992)
• 1928 - Maurice Pirenne, Nederlandse componis (gesjtorve 2008)
• 1928 - Koen Verhoeff, Nederlandse sjportverslaaggaever (gesjtorve 1989)
• 1932 - Jacques Chirac, president van Frankriek (1995-2007)
• 1933 - John Mayall, Britse muzikant
• 1939 - Sandro Salvadore, Italiaanse voetballer (gesjtorve 2007)
• 1940 - Denny Doherty, Amerikaans zanger (overleden 2007)
• 1953 - Huub Stevens, Nederlandse voetballer en voetbaltrainer
• 1962 - Mariska van Kolck, Nederlandse presentatrice, actrice en musicalsjter
• 1965 - Marlies Dekkers, Nederlandse mode-óntwerpster
• 1969 - Pierre van Hooijdonk, Nederlandse voetballer
• 1973 - Ryan Giggs, Welsh voetballer
• 1974 - Cyril Dessel, Franse fitserenner

Gesjtorve

• 1268 - Paus Clemens IV
• 1314 - Filips de Schone (46), keuning van Frankriek
• 1330 - Roger Mortimer (43), leijer van Èngelandj
• 1378 - Karel IV van 't Heilig Roamse Riek (62), keuning van Bohemen en Roams-Duutsje keizer
• 1530 - Thomas Wolsey (55), Britse kardinaal en politicus
• 1632 - Frederik V (36), keurvors van de Palts
• 1643 - Claudio Monteverdi (76), Italiaans componist
• 1694 - Marcello Malpighi (66), Italiaans natuurkundige
• 1813 - Giambattista Bodoni (73), Italiaanse typograaf, sjtempelsjniejer, drökker, oetgaever
• 1893 - Age Buma (73), Nederlandse politicus
• 1924 - Giacomo Puccini (65), Italiaanse componist
• 1964 - Anne de Vries (60), Nederlandse óngerwiezer en sjriever
• 1975 - Graham Hill (46), Britse autocoureur
• 1979 - Zeppo Marx (78), Amerikaanse kemiek en acteur
• 1981 - Natalie Wood (Natasha Zakharenko) (43), Amerikaanse filmactrice
• 1986 - Cary Grant (82), Amerikaanse acteur
• 2001 - George Harrison (58), Britse popmuzikant
• 2003 - Larry Booker (51), Amerikaanse professioneel wórsjtelaer
• 2005 - David di Tommaso (26), Franse voetballer
• 2006 - Allen Carr (72), Britse publicis
• 2006 - Jan van Oort (85), Nederlandse violis en sjtripteikenaer en -sjriever
• 2009 - Alexander van Belsj (67), Prins van Belsj

Viering/herdènking

• Internationale daag van de solidariteit mèt 't Palestiense volk (Verenigde Naties).
• Roams-katholieke kalender:
  • Onze Lieve Vrouw van Beauraing (1932)
  • Heilige Radboud († 917/8)
  • Heiligen Saturnin(us) en Sisinius († 303/9)
  • Heilige Saturninus van Toulouse († 257)
  • Zalige Dionysius a Nativitate Domini († 1638)
  • Zalige Frederik van Regensburg († 1329)

Feësdaag

• Francesco Antonio Fasani
• Jutta van Heiligenthal
• Walderik van Murrhardt
• Paramon
• Philomenus
• Jacobus van Sarug