Elektrische sjtroum: Versjèl tösje versies
K robot Erbij: pa:ਚਲੰਤ ਬਿਜਲੀ |
K robot Anders: yo:Ìwọ́ ìtanná; cosmetische veranderingen |
||
| Tekslien 18: | Tekslien 18: | ||
In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurtj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "''d'r sjtuitj sjtroum op''". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening. |
In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurtj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "''d'r sjtuitj sjtroum op''". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening. |
||
==Maete van sjtroum== |
== Maete van sjtroum == |
||
Veur 't maete van sjtroum deentj eine [[ampèremeter]]. Deze weurtj [[seriesjakeling|in serie]] mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugelik sjpanningsverlees veroorzake. |
Veur 't maete van sjtroum deentj eine [[ampèremeter]]. Deze weurtj [[seriesjakeling|in serie]] mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugelik sjpanningsverlees veroorzake. |
||
Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. [[sjtroumtang]] of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur [[wisselsjtroum]], oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurtj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtange magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veur de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciaal vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj. |
Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. [[sjtroumtang]] of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur [[wisselsjtroum]], oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurtj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtange magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veur de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciaal vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj. |
||
==Kiek ouch== |
== Kiek ouch == |
||
*[[Gelieksjtroum]] |
* [[Gelieksjtroum]] |
||
*[[Wisselsjtroum]] |
* [[Wisselsjtroum]] |
||
*[[Wet van Ohm]] |
* [[Wet van Ohm]] |
||
*[[Wet van Joule]] |
* [[Wet van Joule]] |
||
[[Categorie:Elektromagnetisme]] |
[[Categorie:Elektromagnetisme]] |
||
[[Categorie:Groethede]] |
[[Categorie:Groethede]] |
||
[[Categorie:Energie]] |
[[Categorie:Energie]] |
||
[[ |
[[Categorie:elektriciteit]] |
||
[[af:Elektriese stroom]] |
[[af:Elektriese stroom]] |
||
| Tekslien 93: | Tekslien 93: | ||
[[vi:Dòng điện]] |
[[vi:Dòng điện]] |
||
[[war:Kuryente elektrisidad]] |
[[war:Kuryente elektrisidad]] |
||
[[yo:Ìwọ́ |
[[yo:Ìwọ́ ìtanná]] |
||
[[zh:电流]] |
[[zh:电流]] |
||
[[zh-yue:電流]] |
[[zh-yue:電流]] |
||
Versie op 27 nov 2009 05:16
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Elektrische sjtroum is 't verplaatse van lajingdragers (elektrone of gate of ione) door eine geleider of eine halfgeleider onger invloed van ein potentiaalversjil.
Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door elektrone die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.
Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter I (van intensiteit) en kan waere besjreve es verplaatsing van elektrische lajing per tiedseenheid.
- mit dao in:
- I elektrische sjtroum in ampère (A)
- Q elektrische lajing in coulomb (C)
- t tied in seconde (s)
De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in ampère (symbool: A), en weurtj informeel ouch waal ampèrage genumpdj nao analogie van voltage veur de elektrische sjpanning.
Eine elektrische sjtroum ongervindj weersjtandj. Dit is neet 't geval in supergeleiders wo gein sjpanning beneudigdj is of ontsjtuitj.
In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurtj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "d'r sjtuitj sjtroum op". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.
Maete van sjtroum
Veur 't maete van sjtroum deentj eine ampèremeter. Deze weurtj in serie mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugelik sjpanningsverlees veroorzake.
Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. sjtroumtang of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur wisselsjtroum, oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurtj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtange magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veur de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciaal vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj.