Wikipedia:Opsjlaag/Ètsberger

Aan dit artikel weurt de kómmenden tied nog gewirk. Tot daen tied kan d'n inhaud van 't artikel veurnaam informatie misse of nog neet good in zie verbandj ligke.

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

't Ètsberger of Ètsbergsj (/e̞tsbɛɾəxʃ/ of /ɪtsbɛɾəxʃ/) is e plat gekaldj in en róndj de Ètsberg. 't Plat wiek flink aaf van 't Vlórps en deiltj väöl kinmerker mit 't Pötbrooks, meh d'r zeen get speciaal dinger, zoeawie de /ʌ/ (gesjreven es à). Ouch veltj in 't plat mieër invlood van 't Pruus te zeen en is 't get behajendjer. 't Ètsberger verluus de lèste jaore veural terrein óp 't Vlórps en 't Nederlandjs.

Kènmèrke

 ich - make - doe - boum - hóndj - slank - sjaop - rèch< > (oetlègk)

Klankinventair

't Ètsberger is de vólgendje meideklinkers riek:

	Bilabiaal	Labiodentaal	Alveolaar	Postalveolaar	Palataal	Velaar	Glottaal
Nasaal	/m/ (m)		/n/ (n)		/ɲ/ (nj)	/ŋ/ (ng)
Plosief	/p/ (p) /b/ (b)		/t/ (t) /d/ (d)		/c/ (tj) /ɟ/ (dj)	/k/ (k) /g/ (gk)	/ʔ/ (*)
Fricatief		/f/ (f) /v/ (v)	/s/ (s) /z/ (z)	/ʃ/ (sj) /ʒ/ (zj)		/x/ (ch) /ɣ/ (g)	/ɦ/ (h)
Approximant	/β̞/ (w)				/j/ (j)
Flap			/ɾ/ (r)
Lateraal approximant			/l/ ~ /ɫ/ (l)

• De glotale stop (/ʔ/) wuuertj gwuuenlik neet gesjreve. 't Beduudj de stuuwklank veur 'ne klinker, wie de ʔaandach. De r is róllendj en de l kan gevelariseerd waere, dus mieër es 'n w waeren oetgekaldj.
• Aaf en toe kömp 'n dentaal klank teveur, wie /ð/, mer dit is meistal 'n allofoon klank van /s/.

De klinkers (monoftongen) zeen hierónger aangegaeve:

	Veurin	Veur-centraal	Centraal	Achterin
Geslaote	/i(ː)/ (ie) /y(ː)/ (uu)			/u(ː)/ (oe)
Bekans geslaote		/ɪ/ (i)
Midde-geslaote	/eː/ (ee) /e̞/ (è) /øː/ (eu)		/ɵ/ (u)	/o/ (ó) /oː/ (oo)
Midde			/ə/ (e, sjwa)
Midden-aop	/ɛ/ (e) /ɛː/ (ae)		/ɞ/ (ö) /ɞː/ (äö)	/ʌ/ (à)
Bekans aop			/ɐ/ (e, sjwa)
Aop	/aː/ (aa)			/ɑ/ (a) /ɒ/ (o) /ɒː/ (ao)

Grammair

Etsberger vólg globaal gezeen de lien van de ómlègkendje dörper qua grammair. 'n Versjil is det me mieë gebroek maak van de -óppesconstructie, det wil zègke det me ieëder hieróppes, daoróppes en oetóppes zaet es nao hie, nao dao en nao boete. In de verleje tied van sterke werkwäörd kint me aaf en toe nag e versjil mit inkelvoud en mieërvoud en ouch wuuertj 'woort' nag gebroek veure verleje tied van 'waere'.

Lidwäörd

Lidwäörd kinne waeren ingedeildj in twieë gruup, namelik bepaoldj en ónbepaoldj. De bepaoldje lidwäörd zeen d'n, de veur mannelik, de veur vrówwelik, 't veur ónzijdig en de veur mieëvoud. Lidwäörd waere döks aan de veurzètsels vasgeplek, bie + de = bieje, veur + d'n = veuren.