Hollands

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Hollands is de naom vaan de groop Nederlandse dialekte die gesproke weure in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland boete Goerree-Euverflakkee, Utrei, e klei deil vaan Noord-Braobant en allewijl ouch in Flevoland. In 't algemein spraokgebruuk in de perifeer gebede vaan Nederland is 't ouch de naom veur de Nederlandse standaardtaol, die inderdaad veural op de Hollandse dialekte gebaseerd is; ouch boete 't Nederlands taolgebeed weurt 't Nederlands dèks es Hollands aongemerk.

't Hollands kinmèrk ziech door 't persuunlik pronoom jij veur de twiede persoen, in tegestèlling tot 't Braobants gij. Dit is te verklaore oet 't Fries substraot boe-op 't Hollands ligk. De Aajdgermaanse vocaole î en û zien, zjus wie op 't Braobants en in tegestèlling tot 't Ziews, gebroke tot ij en ui of variante daovaan (wie aai, ai, oi of è). Allein in e paar noordeleke enclaves heet me de ii en uu gehawwe.

Diminutieve weure in de meiste gevalle gevörmp mèt -ie, 'n vocalisatie vaan -je (standaardtaol, Ziews), wat weer 'n palatalisatie vaan -ke (Braobants, Limburgs) is. Wie alle westeleke dialekte kinne de Hollandse dialekte gei zich, meh gebruke ze dao m'n eige, je eige, z'n eige etc. veur. 't Hollands kint e dialekcontinuüm mèt 't Ziews, 't Braobants en 't Nedersaksisch.

De vocaole vaan 't Hollands verraoje de invlood die 't Braobants vreuger op de dialekte had. De bove besjreve diftongering is wel vaanoet Antwerpe via Breda, Dordrech, Rotterdam en Amsterdam verspreid.

't Hollands kin wijer weure opgedeeld in de volgende dialek-gebede:

• Zuid-Hollands, rouw-eweg gans Zuid-Holland boete Goeree-Overflakkee, mèt de Noord-Hollandse stei Amsterdam en Haarlem;
• Utreis-Alblasserweerds, in 't groetste deil vaan de provincie Utrei en 't uterste ooste vaan Zuid-Holland;
• Noordweshooks, in 't uterste noordweste vaan Noord-Braobant;
• Kennemers, Zaans, Waterlands, in zuidelek Noord-Holland;
• Wesfries, in Wesfriesland (e groet deil vaan Noord-Holland);
• Tessels, op Tessel (dèks bij 't Wesfries gerekend).

Neet alle dialek-indeilinge erkinne de Hollandse dialekgroop wie ze bove steit besjreve. Weijnen (1958) sprik vaan de "noordelek-centraol dialekte" (Zuid-Hollands en Utreis) en de "noordwesteleke dialekte" (Noord-Holland bove 't IJ). Jo Daan erkint wel 't Hollands, meh rekent dao 't Utreis-Alblasserweerds neet bij. Soms weure ouch 't Stadsfries en 't Bildts, inderdaad vaan Hollandsen oorsproonk, nog bij 't Hollands gerekend.