Elektrische sjtroum: Versjèl tösje versies

Van Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Grambii (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Grambii (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 9: Tekslien 9:
: met daarin:
: met daarin:
: '''''I''''' elektrische sjtroum in [[ampère]] (A)
: '''''I''''' elektrische sjtroum in [[ampère]] (A)
: '''''Q''''' [[electrische laojing|elektrische lajing]] in [[Coulomb (eenheid)|coulomb]] (C)
: '''''Q''''' [[elektrische laojing|elektrische lajing]] in [[Coulomb (eenheid)|coulomb]] (C)
: '''''t''''' [[tied]] in [[seconde]] (s)
: '''''t''''' [[tied]] in [[seconde]] (s)



Versie op 24 jun 2008 12:38

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Elektrische sjtroum is 't verplaatse van lajingdragers (elektrone of gate of ione) door eine geleider of eine halfgeleider onger invloed van ein potentiaalversjil.

Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door elektrone die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.

Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter I (van intensiteit) en kan waere besjreeve es verplaatsing van elektrische lajing per tiedseenheid.

met daarin:
I elektrische sjtroum in ampère (A)
Q elektrische lajing in coulomb (C)
t tied in seconde (s)

De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in ampère (symbool: A), en weurdj informeel ouch waal ampèrage genumpdj nao analogie van voltage veur de elektrische sjpanning.

Eine elektrische sjtroum ongervindj weersjtandj. Dit is neet 't geval in supergeleiders wo gein sjpanning beneudigdj is of ontsjtuitj.

In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurdj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "d'r sjtuitj sjtroum op". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.

Maete van sjtroum

Veur 't maete van sjtroum deentj eine ampèremeter. Deze weurtj in serie mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugeli k sjpanningsverlees veroorzake.

Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. sjtroumtang of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur wisselsjtroum, oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurdj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtagne magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veuor de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciale vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj.

Kiek ouch

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Elektrische_sjtroum&oldid=120019"