Elektrische sjtroum: Versjèl tösje versies

← Gank nao de veurige diff Gank nao de volgende diff →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie op 24 jun 2008 11:57

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Elektrische sjtroum is 't verplaatse van lajingdragers (elektrone of gate of ione) door eine geleider of eine halfgeleider onger invloed van ein potentiaalversjil.

Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door elektrone die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.

Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter I (van intensiteit) en kan waere besjreeve es verplaatsing van elektrische lajing per tiedseenheid.

I={Q \over t}

met daarin:

I elektrische sjtroum in ampère (A)

Q elektrische lajing in coulomb (C)

t tied in seconde (s)

De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in ampère (symbool: A), en weurdj informeel ouch waal ampèrage genumpdj nao analogie van voltage veur de elektrische sjpanning.

Eine elektrische sjtroum ongervindj weersjtandj. Dit is neet 't geval in supergeleiders wo gein sjpanning beneudigdj is of ontsjtuitj.

In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurdj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "d'r sjtuitj sjtroum op". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.

Maete van sjtroum

Veur 't maete van sjtroum deentj eine ampèremeter. Deze weurdj in serie mit 't te maete circuit gesjakeldj. Om 't te maete circuit neet teväöl te beïnvloede, mot 't instrument zo weinig meugeli k sjpanningsverlees veroorzake.

Ein anger methode van sjtroummaeting gebeurtj mit ein zgn. sjtroumtang of ampèretang. Dit is ein maetinstrument veur wisselsjtroum, oetgeveurdj es ein tang die om eine sjtroumveurendje geleider weurdj geklemdj. In de tang weurdj door 't rondjom de geleider ontsjtagne magnetisch veld eine sjtroum geïnduceerdj dae ein maot is veuor de sjtroum dae door de omklemdje geleider vloeitj. In feite is ein ampèretang eine transformator in ein sjpeciale vorm, wobiej de te omklemme geleider de primaire en de tang de secundaire wikkeling vormptj.

Kiek ouch

@@ Tekslien 4: / Tekslien 4: @@
 Tradisioneel weurdj elektrische sjtroum oetgedröktj es de verplaatsing van'ne positieve lajing. Noe 't bekindj is det elektrische sjtroum doorgaons weurdj veroorzaaktj door [[elektron]]e die zich in taegegesjteldje richting verplaatse, haetj men 't elektron per definitie ein negatieve lajing toegekindj. De aaj definitie van sjtroumrichting blieftj daorom van krach.
-Elektrische sjtroum weurdj meistel weergegaeve mit de letter '''I''' (van intensiteit) en kan waere besjreeve es verplaatsing van [[elektrische lajing]] per tiedseenheid.
+Elektrische sjtroum weurtj meistel weergegaeve mit de letter '''I''' (van intensiteit) en kan waere besjreeve es verplaatsing van [[elektrische lajing]] per tiedseenheid.
 :<math>I = {Q \over t}</math>
@@ Tekslien 12: / Tekslien 12: @@
 : '''''t''''' [[tied]] in [[seconde]] (s)
-De sjterkdje van elektrische sjtroum weurdj gemaete in [[ampère]] (symbool: A), en weurdj informeel ouch waal ''ampèrage'' genumpdj nao analogie van ''voltage'' veur de [[elektrische sjpanning]].
+De sjterkdje van elektrische sjtroum weurtj gemaete in [[ampère]] (symbool: A), en weurdj informeel ouch waal ''ampèrage'' genumpdj nao analogie van ''voltage'' veur de [[elektrische sjpanning]].
 Eine elektrische sjtroum ongervindj [[elektrische weersjtandj (eigenschap)|weersjtandj]]. Dit is neet 't geval in [[supergeleider]]s wo gein [[elektrische sjpanning|sjpanning]] beneudigdj is of ontsjtuitj.
-In de volksmondj weurdj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurdj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "''d'r sjtuitj sjtroum op''". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.
+In de volksmondj weurtj döks euver sjtroum gesjpraoke wo sjpanning weurdj bedoeldj, mit name in oetdrökkinge es: "''d'r sjtuitj sjtroum op''". 't waord is ouch eine metafoor veur de elektriciteitsveurziening.
 ==Maete van sjtroum==