Limburgs in driej trepkes: Versjèl tösje versies
referenties |
nüj kolom (conv. = conventie) |
||
Tekslien 42: | Tekslien 42: | ||
|colspan=5|[[Aafbeilding:vowels_Iimb_23G.JPEG|30pix|right|oetspraokschema]] |
|colspan=5|[[Aafbeilding:vowels_Iimb_23G.JPEG|30pix|right|oetspraokschema]] |
||
|----- |
|----- |
||
|colspan= |
|colspan=7|<br><big>'''1 open niet-geronde klinkers'''</big> |
||
|----- |
|----- |
||
| fon |
| fon |
||
|Boileau<br>1971 |
|Boileau<br>1971 |
||
|conv. |
|||
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon<br> |
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon<br> |
||
| gesjlaoëte lettergr. |
| gesjlaoëte lettergr. |
||
Tekslien 54: | Tekslien 55: | ||
| y |
| y |
||
|[[Image:Boi_uu1_.jpg|15px]] |
|[[Image:Boi_uu1_.jpg|15px]] |
||
|u |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| tuut ((punt)zak)<br>---<br>muus (muizen)<br>____________________<br>krüts (kruis)<br>---<br>ül (uil) |
| tuut ((punt)zak)<br>---<br>muus (muizen)<br>____________________<br>krüts (kruis)<br>---<br>ül (uil) |
||
Tekslien 61: | Tekslien 63: | ||
| ø |
| ø |
||
|[[Image:Boi_uu3_.jpg|15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_eu1_.jpg|15px]] |
|[[Image:Boi_uu3_.jpg|15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_eu1_.jpg|15px]] |
||
|ö3 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| keump (kommen)<br>---<br>sjteul (stoelen)<br>____________________<br>zus (want)<br>---<br>un (ui) |
| keump (kommen)<br>---<br>sjteul (stoelen)<br>____________________<br>zus (want)<br>---<br>un (ui) |
||
Tekslien 68: | Tekslien 71: | ||
| ǭ ??? |
| ǭ ??? |
||
|[[Aafbeilding:Boi_eu2_.jpg|15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_eu2_.jpg|15px]] |
||
|ö2 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| dèùsj (tafel)<br>---<br>drèùm (droom imp.)<br>____________________<br>Gùlpe (Gulpen)<br>---<br>pùl (jong kip) |
| dèùsj (tafel)<br>---<br>drèùm (droom imp.)<br>____________________<br>Gùlpe (Gulpen)<br>---<br>pùl (jong kip) |
||
Tekslien 75: | Tekslien 79: | ||
| œ |
| œ |
||
|[[Aafbeilding:Boi_eu3_.jpg|15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_eu3_.jpg|15px]] |
||
|ö1 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| näöj (gierig)<br>---<br>päöl (palen)<br>____________________<br>xx<br>---<br>öft (gedroogd fruit) |
| näöj (gierig)<br>---<br>päöl (palen)<br>____________________<br>xx<br>---<br>öft (gedroogd fruit) |
||
Tekslien 80: | Tekslien 85: | ||
| bäö (boe)<br>---<br>knäö (kluwen, plur)<br>____________________<br>xx<br>---<br>xx |
| bäö (boe)<br>---<br>knäö (kluwen, plur)<br>____________________<br>xx<br>---<br>xx |
||
|----- |
|----- |
||
|colspan= |
|colspan=7|<br><big>'''2 gesloten, niet-geronde klinkers'''</big> |
||
|----- |
|----- |
||
| fon |
| fon |
||
| Boileau |
| Boileau |
||
|conv. |
|||
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon |
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon |
||
| gesjlaoëte lettergr. |
| gesjlaoëte lettergr. |
||
Tekslien 91: | Tekslien 97: | ||
| i |
| i |
||
|[[Aafbeilding:Boi_i1_.jpg|15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_i1_.jpg|15px]] |
||
|i |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| knien (konijn)<br>---<br>vies (vies)<br>____________________<br>diekk (dik)<br>---<br>bliefft (blijft, hij) |
| knien (konijn)<br>---<br>vies (vies)<br>____________________<br>diekk (dik)<br>---<br>bliefft (blijft, hij) |
||
Tekslien 98: | Tekslien 105: | ||
| ɪ, e |
| ɪ, e |
||
|[[Image:Boi_i3_.jpg |15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_o1_.jpg |15px]] |
|[[Image:Boi_i3_.jpg |15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_o1_.jpg |15px]] |
||
|e3 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| keend (kind)<br>---<br>reem (riem)<br>____________________<br>drissig (dertig)<br>---<br>dipde (diepte) |
| keend (kind)<br>---<br>reem (riem)<br>____________________<br>drissig (dertig)<br>---<br>dipde (diepte) |
||
Tekslien 105: | Tekslien 113: | ||
| ȩ |
| ȩ |
||
|[[Aafbeilding:Boi_e2_.jpg|15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_e2_.jpg|15px]] |
||
|e2 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| Èèzde (NL-Eijsden)<br>---<br>wèès (wees)<br>____________________<br>hèts (hitte)<br>---<br>bèd (bed) |
| Èèzde (NL-Eijsden)<br>---<br>wèès (wees)<br>____________________<br>hèts (hitte)<br>---<br>bèd (bed) |
||
Tekslien 112: | Tekslien 121: | ||
| ɛ |
| ɛ |
||
|[[Aafbeilding:Boi_e3_.jpg |15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_e3_.jpg |15px]] |
||
|e1 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| hael (hard)<br>---<br>gael (geel)<br>____________________<br>get (iets)<br>---<br>teng (tanden) |
| hael (hard)<br>---<br>gael (geel)<br>____________________<br>get (iets)<br>---<br>teng (tanden) |
||
Tekslien 117: | Tekslien 127: | ||
| xx<br>---<br>rae (reden)<br>____________________<br>xx<br>---<br>mae (maar) |
| xx<br>---<br>rae (reden)<br>____________________<br>xx<br>---<br>mae (maar) |
||
|----- |
|----- |
||
|colspan= |
|colspan=7|<br><big>'''3 open geronde klinkers'''</big> |
||
|----- |
|----- |
||
| fon |
| fon |
||
| Boileau |
| Boileau |
||
|conv. |
|||
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon<br> |
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon<br> |
||
| gesjlaoëte lettergr. |
| gesjlaoëte lettergr. |
||
Tekslien 128: | Tekslien 139: | ||
| u |
| u |
||
|[[Aafbeilding:Boi_oe1_.jpg |15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_oe1_.jpg |15px]] |
||
|oe |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| moes (muis)<br>---<br>sjoer (schuur, imp.)<br>____________________<br>oett (uit)<br>---<br>voett (weg (gaan)) |
| moes (muis)<br>---<br>sjoer (schuur, imp.)<br>____________________<br>oett (uit)<br>---<br>voett (weg (gaan)) |
||
Tekslien 135: | Tekslien 147: | ||
| o |
| o |
||
|[[Image:Boi_oe3_.jpg |15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_o1_.jpg |15px]] |
|[[Image:Boi_oe3_.jpg |15px]]<br>+<br>[[Image:Boi_o1_.jpg |15px]] |
||
|o3 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| Moontse (Montzen)<br>---<br>good (goed)<br>____________________<br>dóch (doe, imp.)<br>---<br>ós (onze (vr.)) |
| Moontse (Montzen)<br>---<br>good (goed)<br>____________________<br>dóch (doe, imp.)<br>---<br>ós (onze (vr.)) |
||
Tekslien 142: | Tekslien 155: | ||
| ǫ |
| ǫ |
||
|[[Aafbeilding:Boi_o2_.jpg |15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_o2_.jpg |15px]] |
||
|o2 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| gòòd (goud)<br>---<br>róóm (room)<br>____________________<br>òp (op)<br>---<br>Mòrres'nt (Moresnet) |
| gòòd (goud)<br>---<br>róóm (room)<br>____________________<br>òp (op)<br>---<br>Mòrres'nt (Moresnet) |
||
Tekslien 149: | Tekslien 163: | ||
| ɔ |
| ɔ |
||
|[[Aafbeilding:Boi_o3_.jpg |15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_o3_.jpg |15px]] |
||
|o1 |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| zaot (zout)<br>---<br>traon (traan)<br>____________________<br>nog (nog)<br>---<br>kow (koude) |
| zaot (zout)<br>---<br>traon (traan)<br>____________________<br>nog (nog)<br>---<br>kow (koude) |
||
Tekslien 154: | Tekslien 169: | ||
| jao (ja)<br>---<br>dao (aldaar)<br>____________________<br>xx<br>---<br>bao (bijna) |
| jao (ja)<br>---<br>dao (aldaar)<br>____________________<br>xx<br>---<br>bao (bijna) |
||
|----- |
|----- |
||
|colspan= |
|colspan=7|<br><big>'''4 gesloten geronde klinkers'''</big> |
||
|----- |
|----- |
||
| |ɯ ??? |
| |ɯ ??? |
||
Tekslien 160: | Tekslien 175: | ||
|colspan=6|hant v'r die?? (Belsj Limburg missjie ?) <br>bekaand in Slavische tale (Russ. byt' = zieë). |
|colspan=6|hant v'r die?? (Belsj Limburg missjie ?) <br>bekaand in Slavische tale (Russ. byt' = zieë). |
||
|----- |
|----- |
||
|colspan= |
|colspan=7|<br><big>'''5 a'''</big> |
||
|----- |
|----- |
||
| fon |
| fon |
||
| |
| Boileau |
||
|conv. |
|||
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon |
| SL = sleeptoon<br>ST =stoottoon |
||
| gesjlaoëte lettergr. |
| gesjlaoëte lettergr. |
||
Tekslien 171: | Tekslien 187: | ||
| a |
| a |
||
|[[Aafbeilding:Boi_a_.jpg |15px]] |
|[[Aafbeilding:Boi_a_.jpg |15px]] |
||
|a |
|||
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
| laank (SL)<br>---<br>laank (ST)<br>__________<br>köet (SL)<br>---<br>köet (ST) |
||
| graaf (talud)<br>---<br>graaf (graf)<br>____________________<br>gasp (gesp)<br>---<br>gram (gram) |
| graaf (talud)<br>---<br>graaf (graf)<br>____________________<br>gasp (gesp)<br>---<br>gram (gram) |
Versie op 23 mrt 2008 11:56
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oos-Voeres. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Vör d'r driejhook tùssje de Germaans-Romaanse taalgrens en de Benrather Laen haat Professer Boileau van de universitèèt va Lük in 1951 - 1971 de klaanke van de lokale taal bestudeerd, namelik vör 'n òppervlakte va-n driejhónderdsestig veerkaante kiellòmeter, mit sestigdoezend inwoners (1969).
E broekt dao bie en ège spelling, neet die van de IPA, 'n spelling die tèkes vraot die v'r normaal neet hant (e =it e peunt d'r- ónder, e mit e-n hökske d'r- ónder, enz.)
Dr' pròfesser laet waeëd op 't feit dat in de umgangstaal van zie gebied de e, de o en de eu mie es twèèj trappe van aoëpenhèèd hant:
äö-èù-eu - Tùssje "däör" en "zeut" sjtèèt "Tèùve"
ao-òò-oo - Tùssje "plaog" en "ploog", "gròòf'"
ae-èè-ee - Tùssje "waeg" en "vleeg", "gèèt'"
In de lies hie- ónder zunt de inzichte va-n d'r Boileau toegepast mit 'n spelling, die baeëter paast bie wat me-n ee Limburg gewend ès.
In ander tale
't Nederlans haat bv. mer èng köete e (bed) en èng lang ee, en die versjille ee klaank - zeu òch de o en de oo -en 'n lang eu hant ze dao al gaar neet.- Freule ??
Òffisyeel haat 't Duutsj al get mieë: köete e (Bett) en lang ä (Bär) / lang ee (mehr). Mae voll - bohren / Böcke - Höhle. -- Me hüet òch grob, gröbrt, met ù.
't òffisyeel Fraans kint zelfs mar jüs köete kleenkers: è, é, o, au, ... Mae me hüet (inj 't Belsj Fraans ?): "la mariée est très belle": la marjee è trè bel, mit driej trepkes.
Grens
Oeë liet de grens van ós driej trepkes nao 't noord-westen toe?
referenties
- Boileau A. 1971. Enquête dialectale sur la toponymie germano-romane du Nord-Est de la province de Liège - Analyse lexicologique et grammaticale comparative
- http://users.skynet.be/fa393867/lit/kwoof17.html
- http://www.arts.gla.ac.uk/ipa/vowels.html"