In 't nuujs - Duutsjlandj, Oesteriek en Zjwitserlandj

Van Wikipedia
Dit is 'n archief, wo-in aw nuujsberichte waere opgesjlage.
Inhawd weurt hie dan normaal gesjpraoke ouch neet eweggehaold. Recènter nuujs mót me zeuke op 't hoofblaad: In 't nuujs.

2020[bewirk | brón bewèrke]

24 fibberwarie

In Volksmarsen (Hesse) veurt 'ne man in op 'ne vastelaovendsoptoch. 52 luuj rake lichter of zjwaorder gewóndj.[1]

19 fibberwarie

In Hanau (Hesse) sjut 'ne man neuge luuj in 'ne shishabar doed, wonao hae zien moojer en zichzelf doedsjut. Me geit oet van e terroristisch, extreemrechs motief.[2]

5 fibberwarie

Thomas Kemmenich (FDP) weurt mit sjteun van de CDU en de rechspopulistische AfD premier van Thuringe. Óm de sjteun van die lèste partie óntsjteit direk ónras.[3]

1 jannewarie

In de zoo van Krieëvel (Krefeld) brentj 'n apeverblief oet, dènkelik nao contak mit 'ne wunsjballon. Bekans alle ape kómme óm, allein twie chimpansees weiten 't te euverleve.[4]

2019[bewirk | brón bewèrke]

9 oktober

'ne Rechsextremis plaeg in Halle (Saale) 'nen aansjlaag op 'n synagoog wo zjus 'n vering veur Jom Kippoer plaatsjvèntj. Twie luuj kómme óm.

29 september

In Oesteriek zeen parlemèntsverkezinge. De rechspopulistische FPÖ verluus henjig, de ÖVP blief de groetste.

3 juni
  • Duutsjlandj: CDU-politicus Walter Lübcke weurt vermaord, dènkelik daor 'nen extreemrechsen activis.
18 mei

De regering van Oesteriek vilt nao e sjendal róndj vicepremier Heinz-Christian Strache (FPÖ), dae zich veur de verborge camera ómkoupbaar had getuindj.

7 jannewarie

Inne Pruse sjtad Breme weurt bondsdaaglid en AfD-veurzitter Frank Magnitz mishanjeld. Hae ligk mit zjwaor verwónjinge in 't krenkehoes.

1 jannewarie

Oesteriek veurt 't homohoewelik in.

2018[bewirk | brón bewèrke]

21 december

In Bottrop geit de Prosper-Haniel, de lètste koel van 't landj, toe.[5]

7 december

Annegret Kramp-Karrenbauer volg Angela Merkel op es partieleister van de CDU.[6]

29 oktober

Angela Merkel kunjig aan aaf te trejje es veurzitster van 't CDU en zich in 2021 neet mie verkeesbaar te sjtèlle.[7]

13 september

De pelitie óntruump 't activistekamp in 't Hambacher Forst bie Hambach. Me wilt deze bósj kappe óm nao broenkaole te graove.[8]

11 juli

Beate Zschäpe vanne neonazistische terreurbewaeging Nationalsozialistischer Untergrund (NSU) haet laeveslang gekrege veur 't medeplaege van teen maorde op Pruse van Törkse aafkóms.[9]

1 juli

Ten zuje van Mönchengladbach wuurt de A44 euver 'n lèngde van óngevier tieën kilomaeter heräöpend. Dit sjtök woort in 2005 aafgebraoke in verband mèt d'n daagboewwinning van broenkaol.[10]

14 juni

De pelissie in Kölle pak 'ne 29-jaorige Tunesiër op. Bie höm zouw d'n oeters giftige sjtóf ricine zien aangetroffe. 't Gief aevel nog gein aanwiezinge, det hae 'nen terroristischen aanval wilde oetveure.[11]

11 juni

In Vaerse wuurt 'n maedje van 15 doeëdgesjtaoke.[12]

16 mei

'nen Tornado rich groeëte sjaaj aan in Vaerse en ömgaeving. Veural 't dörp Bósheim wuurt hel getróffe.[13]

14 april

De "Kulturausschuss" geit neet akkoord mèt 't verzeuk van de Krööchtener heimatvereiniging öm twieëtalige ingangssjilder (Pruus en Limburgs) in eur gemeinte in te veure.[14]

13 april

Justitie in Krieëvel klaag de 61-jaorige heilpraktiker Klaus Ross aan. Hae zouw verantwaordelik zien veur d'n doeëd van dreej patiënte in zien neteurgenaespraktiek in Brüggen.[15]

7 april

In Münster riet e besjtelböske in op e drök terras. Twie luuj kómme óm 't laeve, zeker twintig luuj rake gewóndj, woerónger twie Nederlanders.[16] D'n daeder haet zich naodeen van 't laeve berouf. Me geit neet oet van e terroristisch motief.[17]

6 april

In Veeëse weure twieë manne opgepak veur de maord van 'ne 54-jaorige man oet Krööchte. Ierder woorte ouch 'n 52-jaorige vrouw oet Nüss en eur zoon opgepak. Dees vrouw zouw de aansjtichster van de maord zien.[18]

27 miert

In e hotel in Krieëvel pak de pelissie 'ne 45-jäörige man oet Vaerse op, dae verdach weurt van seksueel misbroek mit minderjaorige.[19]

25 miert

Ex-regiopresidentj van Catalonië Carles Puigdemont is opgepak in Duutsjlandj.[20] Zien arrestatie veroerzaak väöl ophöf inne Catalaanse sjtaej.[21]

15 miert

In Dölke weurt 'n vleegtuugbóm gevónje.[22]

12 miert

Door Der Spiegel weurt bekindgemaak det aad SS-lid Oskar Gröning op 96-jäörige laeftied is euverleje.[23]

4 miert
  • Leje van de SPD sjtumme veur 'n nuuj coalitie mit de CDU.[24]
  • In Zjwitserlandj sjtump me veur 't behaud van 't kiek- en luustergeld.[25]
12 fibberwarie

Bie e treinóngelök innen Oosterieksen deilsjtaot Sjtiermarke kump ein persoen óm 't laeve, 22 luuj rake gewóndj.[26]

16 jannewarie

Bie 'n ernstig busóngelök in 't sjtedje Eberbach, in Baden-Württemberg, rake 48 luuj gewóndj. Vief of zès zien d'r sjlech aan toe.[27]

2017[bewirk | brón bewèrke]

28 december

'ne Bezaope vrachwagechauffeur veroerzaak op d'n A61 bie Vaerse 'n ernstig óngelök, woebie 'n agente ómkwaam. 'nen Angere raakde zjwaorgewóndj.[28]

18 december

Sebastian Kurz weurt geïnstalleerd as bondjskanseleer van Oesteriek.

16 december

In Oesteriek zölle de conservatief ÖVP en de rechse FPÖ 'n nuuj coalitie vörme onger de leiing van Sebastian Kurz.[29]

5 december
  • In Zjwitserlandj is de veurmalige Roemeense keuning Michaël van Hohenzollern-Sigmaringen op 96-jäörige laeftied gesjtorve.[30]
  • Bie 'n bótsing tösse twie treine op 't sjpaor bie Meerbusch, kórtbie Krieëvel, rake 47 passagiers gewóndj. Drie zien d'r sjlech aan toe.[31]
5 november

In aanloup nao de VN-klimaottop inne Duutsje sjtad Bonn protestere doezende luuj bie de daagboewmien in Hambach.[32]

1 oktober

In Duutsjland weurt 't homohoewelik ingeveurd.

24 september

In Duutsjlandj vinje de bóndjsdaagverkezinge plaatsj. De CDU van Angela Merkel blief mit 33,0% vanne sjtumme de groetste en de SPD blief mit 20,5% de twiede. Bei partieje verleze aevel volges de letste oetsjlaeg respectievelik roem 8 en roem 5 procent ten opzichte van 2013. Winnaersj zien de liberaal FDP en 't AfD, die 10,7% en 12,6% van de sjtumme höbbe behaold. Zie wónne respectievelik óngevaer 5 en roem 7 procent ten opzichte van 2013. Daomit höbbe ze de keesdurpel gehaold en daodoor zien ze noe ouch vertaegewoordig innen Duutsjen Bóndjsdaag.[33]

28 juli

'ne 26-jaorige oetgeprocedeerden asielzeuker oet de Vereinigde Arabische Emirate sjtook in op luuj in 'n supermert in de Duutsje sjtad Hamburg. Daoveur sjtool hae e mets oet dezèlfde winkel. Kórt d'rnao woort hae euvermeisterd en gearresteerd. D'n dader is vermeudelik psychisch labiel en is ouch bekind es islamis.[34]

7 juli

In de Duutsje sjtad Hamburg geit de nuuj G20-top van sjtart, ónger leijing van bondskanseleer Angela Merkel. In de sjtad waert heftig gedemonstreerd, veural door extreem-linkse demonstrante. Väöl winkels en geboewer woorte geplunjerd en besjaedig. 476 pelissie-agente rake gewóndj en veerhónjerd luuj woorte gearresteerd. Ouch linkse media berichte euver gewónje ónger de demonstrantie, mer wieväöl is nog neet dudelik.[35][36]

3 juli

Op 'n autobaan in d'n Duutsje deilsjtaot Beiere zien 18 doeje en daartig gewónje gevalle bie e ernsjtig busóngeluk.[37]

30 juni

D'n Duutsjen Bóndjsdag sjtump veur legalisering van 't homohoewelik.[38]

16 juni

Helmut Kohl, bóndjskanseler van Duutsjlandj tösje 1982 en 1998, sjtörf op 87-jäörige laeftied.[39]

14 mei

De CDU wintj de Landtagswahlen van Noordrien-Wesfale mit 34% van de sjtumme.[40]

31 miert

Nao d'n Bondsraad geit ouch d'n Bondsdaag akkoord mit 't veursjtel óm vanaaf 2019 tol te hèffe op de Duutsje autobaan en de Bundesstraßen.

15 miert

De katholieke "Bund der Historischen Deutschen Schützenbruderschaften" sjteit lidmaatsjap van moslims toe.[41]

9 miert

Op de centraal sjtatie van de Duutsje sjtad Düsseldörp valt 'ne man luuj aan mit 'n biel. Zeve luuj rake gewóndj. D'n daoder haet gein terroristische motieve, meh zouw 'nen asielzeuker mit psychologische perbleme zien.[42]

12 fibberwarie

Bundestagleje en vertaegewoordigers van Landtage verkeze SPD-politicus Frank-Walter Steinmeier es nujen bóndspresident van Duutsjlandj. Hae vólg CDU-politica Joachim Gauck óp, dae óp 18 miert 2012 beëidig woort.

9 jannewarie

In 't Zjwitsers Genève weure óngerhanjelinge tösse de Greeks- en de Turks-Cyprioten euver de hereiniging van Cyprus hervat.[43]

6 jannewarie

In New York dene vertaegewoordigers van de Herero en de Nama 'n klach in taege Duutsjlandj, waomit zie sjaojvergeujing eise veur de Namibische genocide. Tösje 1904 en 1908 vóndj 'nen ópsjtand plaatsj in Duutsj Zuudwes-Afrika, allewiel Namibië, waorbie zaeker 80.000 Herero en Nama door Duutsje tróppe woorte gedoed.[44]

2016[bewirk | brón bewèrke]

19 december

In 't centrum van Berlien ried 'ne vrachwage in op 't publiek van 'n kaersjmert. Hiebie valle zaeker twelf doeje en 56 gewónje. Islamitische Sjtaot eis d'n aansjlaag op.[45]

4 december

In Niederkrüchten, kórt euver de grens bie Remunj, vindj 'n gezinsdrama plaats in e woanhoes. Hiebie sjorve drie luuj. 'ne Man sjöt ziene vrouw en ziene zoon doed en vervólges plaeg hae zelfmaord.[46]

22 juli

'nen Depressieven tiener sjut wild óm zich haer in München. Hiebie valle neuge doeje.

23 juni

In 'ne bioscoop in Viernheim vintj 'n giezeling plaatsj die ènjig mit 'nen inval door de pelitie en' t doedsjte van de giezelnummer.[47]

22 mei

De links-liberaal Alexander Van der Bellen weurt mit 50,3% van de sjtumme tot presidentj van Oesteriek gekoze en versjleit daomit d'n extreemrechse Manuel Hofer. 't Versjil is zoe klein, dat pas d'n daag dao-op de winner bekèndj raak.[48]

9 fibberwarie

Bie Bad Aibling in Beiere sjtoete twie treine opein. Hiebie valle teen doeje en väöl gewónje.[49]

2015[bewirk | brón bewèrke]

10 november

D'n Duutsje politicus Helmut Schmidt sjtörf op 96-jäörige laeftied.

2 april

In Lausanne weurt 'n euvereinkóms bereik tösje Iran en de internationaal gemeinsjap. Me sjtump in mit wiedgaond internationaal toezich op en ómboew van Iraanse nucleair installaties taegeneuver oplufting van de sancties en embargo's die taege 't landj zeen ingesjtèld.[50]

31 jannewarie

D'n Duutsje politicus en ex-presidentj Richard von Weizsacker sjtörf op 94-jäörige laeftied.[51]

2014[bewirk | brón bewèrke]

[niks gerapporteerd]

2013[bewirk | brón bewèrke]

17 december

't Kabinèt-Merkel III weurt geformeerd. 't Sjteunt op 'n groete coalitie (CDU/CSU-SPD), die is meugelik gemaak naodat de SPD dao ieder mit insjtumde.

22 september

Bie de verkezinge veur de Bóndjsdaag wintj de CDU/CSU van bóndjskanseleerse Angela Merkel sjterk. Häören hujige coalitiepartner FDP kump aevel neet euver de keesdörpel en de linkse partieje haole same 'n mierderheid; Merkel zal daoróm nao 'n anger coalitie mótte zeuke.[52]

2012[bewirk | brón bewèrke]

19 fibberwarie

Joachim Gauck (SPD), 'ne gewaeze minsjerechtesjtriejer oet de DDR, weurt door de groete coalitie (CDU/CSU, SPD, FDP) as de nuje kandidaat veur 't presidentjsjap van Duutsjlandj.[53]

17 fibberwarie

President Christian Wulff van Duutsjlandj trejt aaf nao versjillende sjendale róndj corruptie en beïnvleuje van de media.[54]

2011[bewirk | brón bewèrke]

23 oktober

Bie verkezinge in Zjwitserlandj verluus de extreemrechse Zjwitserse Volkspartie ónverwach.[55]

18 september

Bie deilsjtaotsverkezinge in Berlien liejt coalitiepartiej FDP, die zelfs neet de keesdörpel haolt, 'n zjwaor naerlaog. CDU wèntj mer lich, SDP verluus lich. De Piratenpartei kump nui in de landsdaag.[56]

2 juni

In Duitsland störf de 17e persoen ten gevolge vaan besmetting mèt 'ne - nuie - gevierleke variant vaan de EHEC-bacterie. Ouch in Zwede is 'ne doeje gevalle.[57]

22 miert

D'n tribbenaal in Koblenz veroerdeilt Detlef S. tot 14 jaor en zes maond gevangenis óm zjwaor seksueel misbroek van zien eige kènjer.[58]

1 miert

Federaal minister Karl-Theodor zu Guttenberg (CSU) nump óntsjlaag nao sjendale euver weitesjappelik plagiaat.[59]

2010[bewirk | brón bewèrke]

28 november

De Zjwitsers sjtumme in e referendum veur 'n ómsjtrejje wèt die edere boetelenjer veur 't liegste vergriep nao zie toeslandj tröksjik. Taegesjtandj is geconcentreerd in Franstalig Zjwitserlandj.[60]

13 november

In 'ne zoo in Karlsruhe weujt 'ne brand, woebiej versjillende dere ómkómme. Mit oetsjterve bedreigde dere zeen neet getroffe.[61]

15 oktober

Ónger 't Gotthard-massief in Zjwitserlandj weurt doorgebroke, woedoor de langste tunnel van de waereld (57 kilomaeter lang) vaerdig kump. De Gotthard-Basistunnel zal nao verwachting róndj 2017 in gebroek kómme as sjpaortunnel.[62]

24 juli

Op de Love Parade, dit jaor in Duusbörg, brik paniek oet woebiej 20 doeje valle. De organisatie besjlut daonao 't evenemènt veur altied aaf te sjaffe.[63]

31 mei

De Duutsje boondspresident Horst Köhler trejt aaf nao commotie róndj ómstrejje oetsjpraoke euver de Duutsje laegerinzat in Kunduz (Afghanistan).[64]

23 miert

De Limburgs/Rienlandse kreegsmisdaojiger Heinrich Boere weurt óm 'ne drievawdige maord gedaon in 1944 tot laeveslank veroordeild.

2009[bewirk | brón bewèrke]

3 miert

In Kölle is 't stadsarchief ingestort, vermoedelek door bouwwerkzaamhede aon de nui metrolijn oonder 't gebouw. Veer lui weure vermis.[65]

Referenties[brón bewèrke]

  1. Frankfurter Rundschau - Autofahrer rast in Volkmarsen in Menschenmenge - Polizei bricht alle Fastnachtsumzüge in Hessen ab
  2. Frankfurter Allgemeine - Beuth: Fremdenfeindliches Motiv gegeben
  3. Frankfurter Allgemeine - Kemmerich nach Thüringen-Wahl: „Der Rücktritt ist unumgänglich“
  4. De Standaard - Twee chimpansees overleven brand in apenverblijf van Duitse dierentuin: ‘Een mirakel’
  5. NOS - Einde van tijdperk: laatste steenkolenmijn Duitsland gaat dicht
  6. Frankfurter Allgemeine - Annegret Kramp-Karrenbauer ist neue Vorsitzende der CDU
  7. FAZ.net - „Weiter so“ reicht nicht mehr
  8. Frankfurter Allgemeine - Polizei räumt erste Baumhäuser
  9. NOS - Beate Zschäpe (NSU) krijgt levenslang voor tien neonazistische moorden
  10. Strassen.nrw.de - UPDATE: A44n: Freigabe der Fahrtrichtung Nord zwischen den Autobahnkreuzen Jackerath und Holz
  11. De Limburger - 'In Keulen opgepakte Tunesiër maakte biologisch wapen'
  12. RP Online - Mädchen in Viersen erstochen - Mann stellt sich der Polizei
  13. RP Online - Tornado-Opfer halten zusammen
  14. RP-Online - Ausschuss lehnt Antrag für "Oaverkrööchte"-Ortsschilder ab
  15. RP-Online - Staatsanwalt klagt "Krebs-Heiler" an
  16. De Limburger - Twee Nederlandse gewonden onder slachtoffers aanslag Münster
  17. Der Spiegel - Täter soll psychische Probleme gehabt haben
  18. RP-Online - Vier Festnahmen nach Camping-Mord
  19. RP Online - Polizei fasst mutmaßlichen Sexualstraftäter in Hotel
  20. De Limburger - Oud-Catalaanse president Puigdemont opgepakt in Duitsland
  21. NRC Handelsblad - Duizenden Catalanen de straat op na arrestatie Puigdemont
  22. RP Online - Bombenfund in Viersen-Dülken
  23. Der Spiegel - Früherer SS-Mann Oskar Gröning ist tot
  24. Die Zeit - Die Basis hat entschieden
  25. Trouw - Zwitsers blijven graag kijk- en luistergeld betalen
  26. De Limburger - Dode en 22 gewonden bij treinongeluk in Oostenrijk
  27. NOS - Volle schoolbus ramt winkelpui in Duitsland, tientallen gewonden
  28. De Limburger - Vrachtwagen rijdt over de grens in op agenten: 1 dode
  29. Die Welt - „Die Österreicher haben eine Richtungswahl für Veränderung getroffen“
  30. NOS - Roemeense oud-koning Michaël (96) overleden, 70 jaar na abdicatie
  31. Der Spiegel - Dutzende Verletzte bei Zugunglück in Meerbusch
  32. NOS - Protest bij bruinkoolmijnen Duitsland beëindigd
  33. Duitslandinstituut.nl - Bondsdagverkiezingen 2017
  34. De Limburger - Signalen radicalisering bij aanvaller Hamburg
  35. Nu.nl - Confrontatie tussen demonstranten en politie voor G20 Hamburg
  36. NOS - Verslag doen vanuit de Hamburgse 'hel': de helm bewijst zijn nut
  37. AD - 18 doden en 30 gewonden bij zwaar busongeluk Duitsland
  38. Frankfurter Allgemeine - Bundestag beschließt „Ehe für alle“ – Merkel stimmt mit „Nein“
  39. FAZ.net - Altkanzler Helmut Kohl ist tot
  40. Duitslandinstituut.nl - CDU wint in SPD-bolwerk Noordrijn-Westfalen
  41. Auch Muslime können Schützenkönig werden
  42. De Limburger - Zeven gewonden door aanval met bijl in Düsseldorf
  43. Hoop voor Cypriotische spookstad: onderhandelingen over hereniging
  44. N-tv.de - Herero und Nama verklagen Deutschland
  45. Die Welt - Italien bestätigt Erschießung Anis Amris in Mailand
  46. Westdeutsche Zeitung - Beziehungsdrama mit drei Toten in Niederkrüchten
  47. Frankfurter Allgemeinte - Polizei tötet Geiselnehmer
  48. BBC News - Austria far-right narrowly loses poll, Van der Bellen elected president
  49. FAZ.net - Fahrdienstleiter soll für Unfall verantwortlich sein
  50. CNN.com - Iran nuclear deal framework announced
  51. Frankfurter Allgemeine - Richard von Weizsäcker ist tot
  52. FAZ.net - Nach der Bundestagswahl: Gulliva und die Liliputaner
  53. FAZ.net - Gauck soll Bundespräsident werden
  54. FAZ.net - Bundespräsident Wulff tritt zurück
  55. Parlamentswahlen2011.ch
  56. FAZ.net - Sieg für SPD - FDP bei zwei Prozent
  57. NU.nl - Weer dode in Duitsland door EHEC
  58. FAZ.net - Sicherungsverwahrung für Missbrauchsvater
  59. FAZ.net - Guttenberg tritt zurück: Erwarte kein Mitleid
  60. Tagesanzeiger.ch - Ja zur SVP-Initiative – Desaster für Gegenvorschlag
  61. FAZ.net - Zahlreiche Tiere sterben bei Brand im Zoo
  62. AlpTransit - Paersberich huiddoorbraak 15 oktober 2010
  63. Der Spiegel online - Massenpanik auf der Love Parade
  64. FAZ.net (Frankfurter Allgemeine) - Nach heftiger Kritik: Bundespräsident Köhler tritt zurück
  65. Stadsarchief Keule ingestort

Nuujsarchieve[brón bewèrke]

Awwer versies van dit blaad[brón bewèrke]

1 april 2005 - 30 mei 2005 - 1 augustus 2005 - 12 december 2005 - 2 februari 2006 - 11 april 2006 - 27 december 2006 - 24 juni 2007 - 19 april 2008

Thematische archieve[brón bewèrke]

Geografische archieve[brón bewèrke]