Ronald Plasterk
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Ronald Hans Anton Plasterk (Den Haag, 12 april 1957) is 'ne Nederlandse wetensjapper en politicus. Plasterk is lid van de Partij van de Arbeid en waor van 5 november 2012 bies 26 oktober 2017 minister van Binnelandse Zake en Köninkrieksrelaties in 't oud kabinet-Rutte II. Ieëder waor e minister van Oonderwies, Cultuur en Wetensjap in 't kabinet-Balkenende IV.
In 2007 heel Plasterk es minister van Oonderwies 'n speech in 't Fries mae blaef bie zie sjtaandpeunt dat e 't statutair oondersjeed tösje 't Fries en 't Limburgs sjterk överdraeve vindt. [1]
Plasterk waor 'ne gerenommeerde en gelauwerde bioloog, gespecialiseerd in de moleculaire genetica. Ooch waor e bies an zie ministersjap 'ne bekaande columnist en polemist.
't Ministersjap van Binnelandse Zake en Köninkrieksrelaties is in oktober 2017, mèt 't Kabinet-Rutte III euvergenomme door Kajsa Ollongren van D66.
Opleiding en wetensjappeleke loopbaan[bewirk | brón bewèrke]
Nao 't aafronde van 't Gymnasium in Hofstad Lyceum in Den Haag sjtudeerde Plasterk economie an de Universitèèt van Amsterdam, oeëvan e de propedeusefase aafrondde, en biologie an de Rieksuniversitèèt Leide, oeë e in 1981 z'n doctoraalexame cum laude behaolde. Plasterk promoveerde in 1984 töt doctor in de natuurwetenschappe an dezelfde universitèèt, oeënao e góng wèrke es post-doc bie 't California Institute of Technology (Pasadena). Hie doog e oonderzeuk nao DNA-transpositie in d'r parasiet Borrelia hermsii. Vervólges wèrkte Plasterk bie 't MRC Laboratory of Molecular Biology in Cambridge oeë e oonderzeuk doog an Caenorhabditis elegans, 'n nematode die es modelorganisme wert gebroekd.
Tösje 1987 en 2000 waor Plasterk groepsleider, directielid en oeteindelek directeur van de Oonderzeukssjoeël Oncologie bie 't Nederlands Kanker Instituut in Amsterdam.
Van 1993 bies 2004 waor e bezoonder hoeëglieërer in de moleculair microbiologie an de Vriej Universitèèt Amsterdam en gewoeën hoeëglieërer in de moleculair genetica an de Universitèèt van Amsterdam. Van februari 2000 bies februari 2007 waor Plasterk directeur van 't Hubrecht Laboratorium, e oonderzeuksinstituut van de KNAW en hoeëglieërer in de oontwikkelingsgenetica bie de Universitèèt Utrech. E is saer 2001 lid van de KNAW. Wieër waor Plasterk lid van d'r Gezoondhèèdsraod, lid van d'r Raod van Besjtuur van de Wellcome Trust en lid van de Commissie Biotechnologie Dieren (CBD). Ooch is e lid van 't Innovatieplatform.
Polletieke loopbaan[bewirk | brón bewèrke]
Van 11 oktober 1982 bies 1 september 1984 waor Plasterk gemèngderaodslid in Leide vör de Partij van de Arbeid.
In 2006 waor e lid van de programmacommissie van die partiej ten behoeve van de landelijke verkiezinge. In die hoedanighèèd sjreef e mèt an 't verkiezingsprogramma van de PvdA. Ooch woar e lid van de commissie Bètacanon.
Van 22 februari 2007 bies februari 2010 waor Plasterk d'r minister van Oonderwies, Cultuur en Wetensjap in 't kabinet-Balkenende IV en e ijverde o.m. vör:
- de internationalisering van 't universitair oonderwies, o.m. dör te sjtimulere dat de colleges in 't Ingelsj gegaeve werre.
- vergroeëte van de concuraens oonder wetensjappers, bieväörbeeld dör gaeld dat ieëder via de universitete verdeeld waoërt noe via de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) te verdele. Dit lètste leidt d'r toe dat wetensjappers väöl mieë meute mótte doeë öm hun projecte betaald te kriege
- E dudeleker oondersjeed aanbrènge tösje de universitair bachelor- en master-opleiding; dat zów d'r toe mótte leide dat sjtudaente mobieler waeëre, bieväörbeeld dör hun sjtudie nao de bachelorfase örgens aandersj in binne- of boetelaand te vervólge.
In oktober 2007 kieëm in 't nuujs dat Plasterk överwoog om de basisbeursj vör sjtudaente aaf te sjaffe, dit öm verhuuëginge van liëerersalarisse te kènne betalen. Dit leidde töt hevige proteste van sjtudaente en de partieje SP, GroenLinks, CDA en ChristenUnie.
In d'r ègeste maond weigerde sjriever Jeroen Brouwers, mèt bieval oet de cultureel waelt, oeteindelek d'r Prijs der Nederlandse Letteren, ömdat 't priezegaeld volges häöm beledigend lieëg is en neet in överèèsjtèmming mèt 't sjtatuur van de bekruuëning. De vör d'r pries verantwoordelèke Nederlandse Taalunie leet wète dat 'n verhuuëging dan wal indexering van 't priezegaeld wellich neet oonredelek is, mae óp dat momaent reglementair oetgesjlaoëte.
D'r Vlamsje minister Bert Anciaux brach later evvel 't gezichtspeunt nao boete dat 'n aanpassing vólges häöm waal mäögelek wieër gewes, mae dat väöral de 'onbuigzame houding' van minister Plasterk 't sjtandpeunt van de Taalunie how bepaald.
Vanwege de aafwezighèèd van d'r premier en de vice-premiers waor Ronald Plasterk in juli 2008 waarnömend premier van Nederland. Op zaoterdèg 2 augustus van dat jaor voeërt Plasterk mèt mèt de Canal Parade, 'n oonderdeel van de Amsterdamse Gay Pride. 't Waor de örsjte kieër dat vertegenwoordigers van de regering aanwezig waore bie de Gay Pride.
In februari 2012 sjtèlt Plasterk zich kandidaat es fractieväörzitter van de Twiede Kamer PvdA-fractie en politiek leider van de partiej.
Columns[bewirk | brón bewèrke]
Van 1995 bies 1999 sjreef Plasterk columns in Intermediair. In 1999 sjtapde e över nao De Volkskrant. In zieng columns goof e zieng miening över oontwikkelinge in zie vakgebied, mae ooch daoboete. 'n Aantal columns zeunt gebundeld in 't book "Leven uit het lab" (2000). Ziene column stopde mèt d'r aavaank van zie ministersjap. Ooch waor Plasterk van 1999 bies an zie ministersjap in 2007 columnist in 't polletiek televisiepraatprogramma Buitenhof van de ömrope VPRO, VARA en NPS.
Opsjtèlling taegenöver religie[bewirk | brón bewèrke]
Ronald Plasterk waoërt rooms-katholiek opgevoed en bleef katholiek in ziene sjoeëltied. E vólgde in Den Haag 't gymnasium van de Paters van het Heilig Hart van Jezus (SCJ).
Plasterk oontwikkelde zich töt 'ne övertuugde atheïst, mae zag in e interview in 2001 neet te sjtraeve nao atheïsme[2]. In 1997 gebroekde Plasterk in ziene column in Intermediair vör 't örsj 't begrip 'ietsisme', wat e ooch nog 'n aantal kieër gebroekde in 't tv-programma Buitenhof[3]. Hiedör kreeg 't waoërd 'n brèj bekèndhèèd. In örsjte instantie waor e fel taege versjiensele van ietsisme ('een armzalig en irritant tijdsverschijnsel'), mae later zag e daoöver in 'ne column vör 't televisieprogramma Buitenhof: "Het ietsisme is een diffuus geloof, bijna atheïsme met een vleugje nostalgie. Intellectueel mager, maar veel sympathieker dan het idee van een wrede God die deze ellende wil." Plasterk is 'ne fervaente taegensjtander van 't creationisme en intelligent design, en veel oonderwiesminister Maria van der Hoeven in 2005 fel aan wie ze häör interesse in die zakes óp häöre perzuuënleke weblog how gepubliceerd en aangoof wal e Kamerdebat te wille över häör vraog of de intelligaent design-theorie neet ooch óp de sjoeële oonderwaeze zów kènne waeëre.
Pries[bewirk | brón bewèrke]
Plasterk haat versjèjje pries oontvange tiedens z'n wetensjappelke carrière:
- 2005: Prix Louis D. van 't Institut de France
- 2002: EMBO (European Molecular Biology Organization) Award for Communication in the Life Sciences
- 1999: Spinozapremie van de NWO
Privé[bewirk | brón bewèrke]
Ronald Plasterk is getrówd en haat twieë zone. Hobby's van Ronald Plasterk zeunt fotografere, auto's, sjildere, laeze en muziek.