Lance Armstrong

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Lance Armstrong

Lance Armstrong (Plano, Texas, 18 september 1971) ies 'ne veurmalige Amerikaanse fietsrenner. Hae won in de jaore 1999 tot en mèt 2005 zeve kièr achterein de Runde van Frankriek gewonne, naodat hae ein paar jaor ièrder geneze waor van klietsjekanker. Nao zien euverwinning in de Tour van 2005 ies hae gesjtop mèt fietsrenne. In 2009 maakde hae kort ziene rentree. In 2012 kaom 't Amerikaans antidopinggenoatsjap USADA mit besjöldiginge van sjtructureel dopinggebruuk; wie de UCI die op 22 oktober van dat jaor euvernaam, raakde hae zien zeve toureuverwinninge kwiet.

Carrière[bewirk | brón bewèrke]

Proloog Tour de France 2004

Armstrong begoes zien sjportcarrière es triatleet. Al gauw bleek dat hae de meisten aanlèk houw veur 't fietse. Es amateurfietser wón hae in 1991 't Amerikaans kampioensjap en deeg hae in 1992 mèt aan de Olympische Sjpele in Barcelona. Nao diet evenement woort hae beroepsfietsrenner, bie de Motorola-ploog.

Es beroeps reej hae in 1993 veur 't ièrsj de Tour de France; hae wón 'n etappe, meh moos opgeve en koes de runde neet oetrieje. In datzelfde jaor woort hae waereldkampioen in Oslo. In 1995 fietsde hae de Runde van Frankriek obbenuujts, en diet kièr koes hae waal Paries bereike. Ouch in deze Tour wón hae 'n etappe, d'n daag naodat ziene plooggenoot Fabio Casartelli in de Runde waor gesjtorve nao 'ne val.

In oktober 1996 woort bie Armstrong teelbalkanker geconstateerd, mèt oetzièjinge nao zien longe en hersjene. Zien doktore zagte häöm dat hae 50 procent kans houw um te euverleve, meh diet percentaasj zou in werkelikheid nog e sjtök lièger zin gewaes. Armstrong óndergóng twiè operaties en chemotherapie. Armstrong koos veur 'n experimenteel, meh zjwoar chemotherapie, umdat mèt conventioneel chemotherapie zien longfuncties zoadanig achteroet zouwe goon dat hae zien fietsrencarrière neet zou kènne hervatte.

In 't vreugjaor van 1998 kaom Armstrong truuk in 't professioneel fietsrenne. In ièrsjte instantie waor hae neet hièl succesvol, meh in de Runde van Sjpanje van datzelfde jaor haolde hae de veerde plaats in 't eindklassement. Armstrong waor óndertösje in deens bie de Amerikaanse ploog van US Postal. Ziene ploogleijer Bruyneel zoog nao aanleijing van Armstrongs prestatie in de Vuelta waal get in häöm es runderenner, en zie gónge ziech riechte op de Runde van Frankriek.

In 1999 wón Armstrong veur 't ièrsj de Tour de France; hae behaolde ouch 4 etappe-euverwinninge dat jaor. In de jaore daonao, van 2000 tot 2005, wón hae d'n Tour ouch, meistal mèt 'n groate dominantie. Armstrong riechde zien gans jaor op de Runde van Frankriek, wat soms waal ins tot kritiek haet geleid, meh 'n succesvol concep bleek te zin. In de Tour haet Armstrong in totaal 22 etappes gewonne, woavan 11 individueel tiedritte. Zien ploog haet 3 kièr de plogetiedrit gewonne. Armstrong ies absoluut recordhouwer wat betref 't aantal Toureuverwinninge; Jacques Anquetil, Eddy Merckx, Bernard Hinault en Miguel Induráin kómme nao häöm mèt eder 5 gewonne Rundes.

In 2005 woort Discovery Channel de sjponsor van zien ploog. Op 24 juli 2005 behaolde Armstrong zien lètste euverwinning, mèt 't winne van ziene zevende Tour de France. Op 't moment dat hae euver de sjtreep góng op de Champs-Élysées kaom d'r 'n veurluipig ing aan zien fietsrencarrière.

In september 2008 maakde Armstrong bekènd dat hae in 2009 zou truukkómme in 't professioneel fietserenne. Zien ièrsjte wedsjtried waor de Tour Down Under van 2009. In de Tour de France van 2009 haolde hae de derde plaats in 't klassement.

Armstrong haet bekènd gemaak dat hae in 2010 mèt 'n eige ploog zal kómme, gesjponsord door RadioShack.

Dopingbesjöldiginge[bewirk | brón bewèrke]

Armstrong ies al in zien carrière dèkser devan besjöldig dat hae doping zou numme. Hae ies èvvel noats positief getes veur e verbaoje miedel, behalve eine kièr in 1999 veur corticoïde, meh diet bleek 'n ingrediënt van 'ne legale crème tege ónder andere zaalpien te zin.

Armstrong ies behandeld door de Italiaanse arts Michele Ferrari, dae in 2004 veroordeild woort vanwege illegaal versjpreiing van mediciene en ónsjportief gedraag. Ferrari woort ouch devan besjöldig fietsrennersj van doping veurzeen te höbbe, meh vanwege gebrek aan bewies ies hae daovan vriegesjproke. Armstrong zelf zaet dat hae Ferrari allein haet geconsulteerd euver zien dieet en euver huègdetraininge.

In augustus 2005, eine maond naodat hae mèt fietsrenne gesjtop waor, woort hae obbenuujts besjöldeg van dopinggebroek, op basis van monstersj oet 1999.

De besjöldiginge kaome in 'n struimversjnelling nao de bekèntenis van collega Floyd Landis. In 2010 gaof dae neet allein toe zelf doping te höbbe gebroek - häöm waor daoveur al 't winne van de Runde van Frankriek van 2006 aafgepak - meh dat ouch andere bie US Postal, woa-ónder Armstrong, gedopeerd waore gewaes. 't Amerikaans anti-dopinggenoatsjap USADA góng de klachte ónderzeuke en concludeerde in augustus 2012 dat Armstrong zien dopinggebroek beweze waor. De UCI naom dees conclusie op 22 oktober van datzelfde jaor euver, hiedoor raakde de Amerikaan zien zeve Tourzeges en ander pries kwiet. Hae góng neet detege in beroop.

Op 17 januari 2013 bekènde hae, in 'n (ièder opgenómme) interview mèt Oprah Winfrey, publiekelik dat hae inderdaad sjtructureel doping houw gebruuk.

LiveStrong en de Lance Armstrong Foundation[bewirk | brón bewèrke]

Lance Armstrong haet de Lance Armstrong Foundation opgeriech, 'n organisatie die kankerpatiënte óndersjteunt en geld vriemaak veur ónderzeuk nao kanker. In 2004 óntworp Armstrong 't gael Livestrong-ermbendsje. In mei 2005 waore d'r miè es 50 miljoan ermbendsjes verkoch. In samewèrking mèt Nike zamelde me op dees maneer miè es 5 miljoan dollar in veur de Lance Armstrong Foundation.

Belangriekste euverwinninge[bewirk | brón bewèrke]

Ploge[bewirk | brón bewèrke]

Extern links[bewirk | brón bewèrke]

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Lance_Armstrong&oldid=454048"