1640

1637 - 1638 - 1639 - 1640 - 1641 - 1642 - 1643

Gebäörtenisse[bewirk | brón bewèrke]

Nao de doad van Hendrik Casimir besjlut de Sjtate-Generaal ein aafvaardiging nao Frieslandj en Groninge te sjture óm d'r op aan de dringe Frederik Hendrik es sjtadhawwer te beneume. Frieslandj beneump aevel sjnel Hendrik ziene broor Willem Frederik veurdat de aafvaardiging arriveert.
Groninge en Drenthe besjlete Frederik Hendrik tot sjtadhawwer te beneume en neet Willem Frederik, ziene sjoanzoon.
De Sjtate-Generaal beneumme de Prins van Oranje ouch tot sjtadhawwer van de generaliteitslenj Wedde en Westerwolde.
Catalonië en Portugal kómme in opsjtand taenge de Sjpaanse heërsjappiej. *1 december - Portugal wirt weer ónaafhankelik mèt Johan IV es keuning.
Frankriek annexeert Artois, Montmédy en Thionville. Dit wirt oetèntelik in 1659 door Sjpanje erkènd.
Willem J. Coster wirt de eësjte Gouverneur van Ceylon veur de VOC.
't Eësj bekènde koffiehoes in Europa wirt geäöpend in Venetië.

10 juni - Aphra Behn, Britse sjriefster
26 december - Carl Rosier, Nederlandjse compenis (gesjtórve 1725)
18 november – Willem de Vlamingh, Nederlandjse zeëvaarder en óntdèkkingsreiziger (gesjtórve 1698)

2 fibberwarie - Johanna de Lestonnac (83), Franse ordesjtichteres en heilige
19 fibberwarie - Murat IV, sultan van 't Ottomaanse Riek
17 mieërt - Philip Massinger, Èngelsje teneëlsjriever
30 mei - Pieter Pauwel Rubens (62), Vlaamse barok sjilder
22 juli - Hendrik Casimir I (28), sjtadhawwer van Frieslandj, Groningen en Drenthe
1 december – Eindj van de Iberische Unie: Johan IV van Portugal wirt de nuje keuning van Portugal, de Habsburgers waere nao 60 jaor hiejmit aafgelos door 't Hoes van Braganza. De Sjpaanse Habsburgers zulle de nuje Portugese dynastie pas in 1668 erkènne.
31 december - Johannes Franciscus Régis (43), Franse volksprediker, jezuïet en heilige