1633

1630 - 1631 - 1632 - 1633 - 1634 - 1635 - 1636

Gebäörtenisse[bewirk | brón bewèrke]

zomer - De VOC brink eine olifant mit oet Ceylon es gesjènk veur sjtadhawwer Frederik Hendrik. Ein van de oppassersj neump häör Hansken.
9 december - De óngerhanjelinge tösje de Repebliek der Zeve Verenigde Nederlanje en de Zudelikke Nederlanje waere aafgebraoke. Frederik Hendrik haet veurgesjtèld de beskpraekinge te beëinjige. D'r óntsjtóng groate onènnigheid tösje de Hollesje sjtaej. Oetèntelik wolle Hollandj en Euveriessel doorgaon, mer ziej waere euversjtömp door de anger vief geweste.
Lodewijk XIII van Frankriek beejt de Repebliek ein bóndjgenaotsjap aan.
Uponyuvarat II of Ton Kham volgt Mom Keo op es 26e keuning van Lan Xang.
Ónger dwang van de kirkelikke rechbank in Roame verklaort Galileo Galilei, dat de zón óm de aarde drejt. Hae mót de res van zien laeve in hoesarres blieve.
De Noordsche Compagnie besjluut eine groep mansluuj op 't eilandj Jan Mayen te laote euverwèntjere óm de geboewe en anger bezittinge te besjerme taenge plunjering door rivaliserende (Baskische) walvösjvaardersj.

23 februari - Samuel Pepys, Britse ambtenaer (gesjtórve 1703)
15 mei - Sébastien Le Prestre de Vauban, Franse vestingboewkundige (gesjtórve 1707)
23 augustus - Abraham Trommius, Nederlandjse predikant en theoloog (gesjtórve 1719)
14 oktober - Jacobus II van Èngelandj, keuning van Èngelandj en (es Jacobus VII) van Sjotlandj (gesjtórve 1701)
8 september – Ferdinand IV, keuning van 't Heilign Roamse Riek, keuning van Boheme, keuning van Hongarije (gesjtörve 1654)
3 november - Bernardino Ramazzini, Italiaanse arts (gesjtórve 1714)

10 fibberwarie - Nathan Field, Èngelsje teneëlsjriever
27 mieërt ? - Peeter Cornet (58 ?), Vlaamse componis
2 juli - Trijntje Keever (17), Nederlandjse vrouw, mèt 2.54 m waarsjienlik de langste vrouw die oats haet gelaef
10 augustus - Anthony Munday, Èngelsje teneëlsjriever
12 augustus - Jacopo Peri (71), Italiaanse compenis
29 september - Samuel Godin (±72), koupman oet de Zudelikke Nederlanje
25 oktober - Jehan Titelouze (~70), Franse organis-titularis en compenis
7 november - Cornelis Drebbel, (ca. 61) Nederlandjse oetvènjer van ónger anger de óngerzeëboat
1 december - Isabella Clara Eugenia, (Isabella van Sjpanje) (67), van 1598 pes 1621 vorsjtin en nao 't euverlieje van häöre man Albrecht van Oasteriek van 1621 pes aan häöre doad in 1633 landjvoogdes van de Zudelikke Nederlanje