1500

1499 - 1500 - 1501

Gebeurtenisse[bewirk | brón bewèrke]

1 - De Franse verslaon hertog Ludovico Sforza van Milaan en nummen 'm inne slaag gevange.
22 - De Portugese zieëvaarder en navigator Pedro Álvares Cabral óntdèkdje Breziel en eisj 't landj op es Portugese kolonia. Hae paot 'n enorm kruuts in 't landj vanne Tupí; 't begin vanne geweldjdadige bekieëring van dees indiane.

12 - Veer veuraanstäöndje Friese aedele, Sjoerd Aylva, Tjerk Walta, Douwe Hiddema en Dooitzen Bonga beginnen 't Belag van Franeker óm zich vanne Saksische euverhieërsjing enne hoeag pachte te verlosse. De zoon van hertog Albrecht, Hendrik, zeteltj in Franeker es 'n saort goevernäör.

16 - De stad Franeker wuuertj óntzatte. Tiejes d'n trögktoch laote de troepe van Albrecht e spaor van verinnewering achter. In Minnertsga waere preesters vermaord, ómdet die häör gewiejdje kósbaarheje neet willen euvergaeven ane sóldaote van Albrecht. Berlikum mót 't ouch óntgelje.

De Portugeze boewen in Agadir (Marokko) e fort es stäönpuntj veure visserie.
Vanoet Frankriek wuuertj veur 't ieës meljing gemaak van 't gebroek van laepele bie 't aete.
Appingedam haet (toet 1536) väöl te lieje vanne kriege van Karel van Gelder.
Sjeepsboewer Descharge oet Brest plaats veur 't ieës "gesjötspaorte" inne ziekantj van e sjeep.
Visunarat volg ziene naef Som Phu op es vieftieëndje keuning van Lan Xang.
De Romaonse kèrk toegewijd aan de heilege Genoveva in Hozelt weurt oetgebreid, mèt onger angere 'n koar.
D’r kump ein veurburcht bie Kestieël Mofert, de Bongeartshaof, waat me later de Veurhaof neump.
't kasteel Heie in Heie weurt gebouwd
D'r örsjte besjraeve keizersjnèt vink plaatsj in Zjweitserland
Bie Kesjteël Kertiels (Kertiels, neet wied van Wielder) weurt 'ne groate rónje taore geboewd.
De Meule van Lombok in Biesland (neet wied vaan Mestreech) weurt gebouwd.

6 - Johannes vaan Ávila, Spaonsen theoloog en mysticus (meugelek gebaore in 1499.

24 - Keizer Karel V (Sjarel V), hieër vanne Nederlenj, keuning van Spanje en keizer van 't Heilig Roeams Riek (gestórven in 1558).

3 - Reginald Pole, Ingelse kardinaal en humanistische gelieërdje (gestórven in 1558).

3 - Benvenuto Cellini, Italiaanse kónsteneer van 't maniërisme (gestórven in 1571).